Je hebt vast vaker gehoord van “Jan Modaal” of dacht wel eens “wat verdient de doorsnee Nederlander eigenlijk?” Het modaal inkomen is zo’n begrip dat meeweegt in discussies over belastingen, toeslagen en salarissen. We bespreken hier meer over wat het is, hoe komt het tot stand en wat betekent modaal inkomen 2025 voor jou en anderen?
Het modaal inkomen is het inkomen dat in Nederland het vaakst voorkomt. In tegenstelling tot het gemiddelde inkomen (dat beïnvloed wordt door zeer hoge of lage inkomens) geeft het modale inkomen een beter beeld van waar de “middenklasse” zich bevindt. Het Centraal Planbureau (CPB) berekent het modaal inkomen op basis van gegevens over alle inkomens in Nederland, en gebruikt een factor van 79 % van het gemiddelde bruto inkomen per arbeidsjaar om tot de modale waarde te komen. Omdat extreme hoogverdieners het gemiddelde kunnen vervormen, blijft modaal inkomen zinvoller voor vergelijking in de maatschappij.
Het modaal inkomen wordt meestal uitgedrukt als bruto jaarinkomen inclusief vakantiegeld. Ook wordt er vaak vertaald naar bruto maandinkomen (afhankelijk van hoe het vakantiegeld wordt uitgekeerd) en naar wat je netto overhoudt na belastingen en premies.
Volgens de meest gangbare ramingen van het CPB ligt het bruto modaal inkomen in 2025 op ongeveer € 46.500 per jaar inclusief vakantiegeld. Dat leidt tot een bruto maandsalaris van circa € 3.875 (als je vakantiegeld maandelijks meerekent) of iets lager als het vakantiegeld apart wordt uitbetaald.
Hoe zit het met wat je netto overhoudt? Dat hangt sterk af van je persoonlijke situatie. Woonplaats, hypotheek, zorgverzekering, aftrekposten en toeslagen spelen mee. Een veelgehoorde schatting is dat iemand met modaal inkomen ergens tussen € 2.800 en € 3.100 netto per maand overhoudt, maar dit is geen harde garantie. Omdat belastingtarieven en heffingen verschillen per schijf en regio, kan het netto bedrag behoorlijk variëren tussen individuen.
Belangrijk om te weten. Begin 2025 toont de loonindex van Van Spaendonck dat het modaal salaris in het mkb is gestegen naar € 3.458,06 bruto per maand. Dat is een stijging van omgerekend 3,5 % ten opzichte van eind 2024. Die stijging bevestigt dat lonen in 2025 al in beweging zijn.
De groei van het modaal inkomen is niet zomaar willekeurig. Meerdere krachten spelen een rol. Ten eerste de inflatie. Om je koopkracht op peil te houden, zullen lonen mee moeten stijgen met de prijsstijgingen. Daarnaast zijn er cao-onderhandelingen in verschillende sectoren, waarin werkgevers en werknemers afspraken maken over loonsverhogingen. Economische groei of tegenslag kan de ruimte voor loonsverhogingen beïnvloeden. Verder bepaalt de overheid via fiscale maatregelen, belastingdruk en sociale premies hoeveel je netto overhoudt.
Over de jaren is het modaal inkomen gestaag gestegen. In 2020 was het nog circa € 36.500 bruto per jaar, in 2025 is dat opgeschoven naar € 46.500 bruto. Die toename weerspiegelt een combinatie van loonontwikkelingen en prijsstijgingen.
Toch betekent een hoger modaal inkomen niet automatisch dat je meer te besteden hebt. De kosten van wonen, energie, verzekeringen en levensonderhoud stijgen ook. De koopkracht verandert minder sterk dan de bruto inkomens. In de Memorie van Toelichting bij de rijksfinanciën wordt geschat dat de mediane koopkrachtontwikkeling in 2025 uitkomt op +0,7 %. Dat wil zeggen dat de helft van de huishoudens er circa +0,7 % op vooruitgaat, terwijl anderen mogelijk slechts +0,2 % of zelfs minder merken.
Verder kun je zien dat in diverse sectoren het verschil met modaal inkomen groot is. In sectoren zoals IT, techniek en financiële dienstverlening liggen de salarissen vaak duidelijk boven modaal, vooral voor gespecialiseerde functies. In sectoren zoals detailhandel, horeca of bepaalde functies in zorg en onderwijs kom je vaker rond of onder modaal uit. Je positie in je sector, je ervaring, je opleiding en je onderhandelingskracht spelen daarin een rol.
Als je nu kijkt naar je eigen salaris, dan kun je modaal inkomen 2025 gebruiken als referentie. Verdien je minder? Dan zit je onder het modale niveau. Verdien je meer? Dan kun je zeggen dat je bovenmodaal zit. Dat zegt niet alles, maar geeft je wel een houvast in salarisvergelijkingen en bij gesprekken over loonverhoging.
Werkgevers en beleidsmakers gebruiken modaal inkomen als maatstaf. Bijvoorbeeld inkomensgrenzen voor toeslagen of subsidies worden vaak gekoppeld aan modaal inkomen. Ook bij debatten over belastingdruk of loonbeleid komt modaal inkomen regelmatig langs als leidend getal.
Voor jou is het nuttig om te beseffen dat modaal inkomen 2025 een schatting is, geen definitief vaststaand bedrag dat iedere Nederlander krijgt. Je persoonlijke situatie (woonlasten, financieringslasten, aftrekmogelijkheden of toeslagen) bepaalt uiteindelijk wat je kunt uitgeven.
Als je denkt na over je loopbaan, dan kun je in je sector letten op wat gebruikelijk is ten opzichte van modaal inkomen. Dat helpt bij het inschatten of je salaris marktconform is. Ook als je onderhandelt over een volgend contract kan het referentiekader van modaal inkomen waardevol zijn.
