Wanneer je onroerende goederen erft, betaal je daar erfenis- of successierechten op. In veel families is de gezinswoning het meest waardevolle onderdeel van de erfenis, waardoor de successierechten best hoog zijn. Hoe gaat de erfenis van een woning juist in z’n werk en zijn er alternatieven die minder kosten? Een overzicht.
Je erft een bouwgrond of woning wanneer de eigenaar van de woning overlijdt en jij de wettelijke erfgenaam bent, of wanneer het testament bepaalt dat de eigendom aan jou toekomt. Op de erfenis betaal je evenwel successierechten. Hoe hoog die oplopen, hangt af van je verwantschap met de overledene.
Voor onroerende goederen gelden er verschillende tarieven. Ben je een bloedverwant in rechte lijn, zoals een (stief)kind, echtgenoot of wettelijk samenwonende van de overledene, dan betaal je 3% voor bedragen tot 50.000 euro, 9% voor bedragen tot 250.000 euro en 27% voor grotere bedragen.
Ben je geen bloedverwant in rechte lijn, dan nemen die tarieven sterk toe. Broers en zussen staan tussen 30 en 65 procent af en ander personen zien de tarieven stijgen tot 45 à 65 procent. Stel, je bent de broer of zus van de overledene en je erft een appartement van 250.000 euro, dan betaal je zo’n 131.000 euro successierechten.
Er is een uitzondering op de erfbelastingen voor langstlevende echtgenoten. De partner van de overledene betaalt geen successierechten op zijn netto-erfdeel in de gezinswoning.
Een overlijden en erfenis zijn zelden aangename gebeurtenissen, maar wanneer er torenhoge successierechten bovenop je erfenis komen, voelt dat vaak bitter. Daarom kiezen veel mensen ervoor om de erfenis op voorhand zo te regelen dat het fiscaal voordeliger uitkomt. Dat is niet hetzelfde als belastingen ontduiken! Successieplanning betekent dat je via legale technieken de erfbelastingen zo laag mogelijk houdt.
Een schenking komt goedkoper uit wanneer je geen bloedverwant in rechte lijn bent. Voor een schenking van een onroerend goed is wel een notariële akte nodig. In hetzelfde voorbeeld als hierboven, waarbij de woning dus van broer op zus wordt geschonken, betaalt de erfgenaam zo’n 10.000 euro minder dan bij een reguliere erfenis.
Opgelet: wanneer de schenking minder dan drie jaar voor het overlijden gebeurt, wordt deze alsnog als erfenis aanzien en betaal je dus toch het normale tarief.
Er bestaan naast schenking nog enkele andere manieren om minder belastingen te betalen op een erfenis van onroerende goederen. Bespreek het zeker met een notaris of fiscalist voor een realistisch beeld van je opties.